Marcin Koszałka - Absolwent WRiTV UŚ w Katowicach, czyli dzisiejszej Szkoły Filmowej im. Krzysztofa Kieślowskiego, autor zdjęć, reżyser, wykładowca, alpinista, członek Europejskiej Akademii Filmowej. Jego droga do szkoły filmowej wiodła przez studiowanie socjologii i przez AGH.
Za swojego mistrza uważa Bogdana Dziworskiego, z którym kilkukrotnie zdarzyło mu się pracować. Jako samodzielny autor zdjęć debiutował Pręgami (reż. M. Piekorz, 2004), jako reżyser Czerwonym pająkiem (2015). Zdobywca Brązowej Żaby w konkursie głównym Camerimage za zdjęcia do Rewersu (reż. B, Lankosz, 2009). Szerokiej, bo telewizyjnej, publiczności dał się poznać jako autor jednego z bardziej komentowanych filmów początku trzeciego millenium, czyli Takiego pięknego syna urodziłam (1999). Z kolei Deklaracją Nieśmiertelności (2010) przywrócił polskiemu filmowi dokumentalnemu walor wizualny, pokazał, czym różni się od zalewającego wówczas ekrany naszych telewizorów reportażu telewizyjnego. Traktuję ten film niezmiernie osobiście, bo przywrócił mi wiarę w polski dokument.
Trudno pisać o stylu Marcina Koszałki, ponieważ nasz bohater niezmiernie sprawnie porusza się między finezją i ascezą jednocześnie - Rewers, a wyrastającym z myślenia wielkimi mistrzami malarstwa… pięknem, na co dowodem są Kochankowie z Marony Izabeli Cywińskiej (2005). Nie lubi, kiedy o jego zdjęciach mówi się, że są „piękne”, woli określenia „dobre, rasowe, malarskie”.
Analizie poddamy jego najnowszy film, przy którym był i reżyserem, i autorem zdjęć, czyli Białą odwagę. Trawestując powiedzenie Wojtka Smarzowskiego, Biała odwaga to most, a nie mur. To szlachetnie i uczciwie opowiedziana historia uwiedzenia przez złą ideologię. Ten film imponuje walorami wizualnymi, ale też aktorstwem na niesamowitym poziomie i pieczołowicie udokumentowaną, a potem oddaną na ekranie, ikonografią, z której wynikają smaczki rozpoznane przez miłośników dwudziestolecia międzywojennego. W Białej odwadze Koszałka nie tyle dotyka mitu, co posługuje się jego strukturą operując niezmiernie bliską współczesnemu widzowi formą. Ten film uwodzi, podobnie jak uwodzą ideologie.
𝐏𝐑𝐎𝐆𝐑𝐀𝐌:
𝟮𝟬:𝟬𝟬 𝐖𝐏𝐑𝐎𝐖𝐀𝐃𝐙𝐄𝐍𝐈𝐄
prof. PWSFTviT dr hab. Katarzynę Taras, filmoznawczymi i krytyczka filmowa, wykładowczyni Szkoły Filmowej w Łodzi oraz Warszawskiej Szkoły Filmowej, przybliży widzom tematykę filmu i zasygnalizuje wybrane – szczególnie interesujące w kontekście pracy autora zdjęć – fragmenty prezentowanego obrazu.
𝟮𝟬:𝟭𝟱 𝐏𝐑𝐎𝐉𝐄𝐊𝐂𝐉𝐀 𝐅𝐈𝐋𝐌𝐔
Koniec lat 30. na Podhalu. Utalentowany taternik, potomek znakomitego góralskiego rodu Jędrek Zawrat lubi życie na krawędzi. Gdy się wspina, wybiera najtrudniejsze drogi, gdy kocha, gotów jest poświęcić wszystko. Jego wybranką jest piękna Bronka, jednak na skutek rodzinnej decyzji, ręka dziewczyny zostaje oddana starszemu z braci Zawratów, statecznemu i poważnemu Maćkowi. Dumny Jędrek porzuca rodzinne strony, by szukać zapomnienia wśród krakowskiej bohemy. Na swojej drodze spotyka niemieckiego naukowca i alpinistę Wolframa, który głosi teorię, w myśl której Górale pochodzą od starogermańskiego plemienia Pragotów. Gdy wybucha wojna, Niemcy oferują mieszkańcom Podhala współpracę. Maciej Zawrat, wspierany przez wiele wybitnych rodów, zdecydowanie odrzuca tę propozycję. Jednak przekonany przez Wolframa Jędrek, mając nadzieję na odzyskanie ukochanej i ocalenie swojej społeczności przed wojenną zagładą, podejmuje współpracę. Jędrek i Maciej uwikłani w historię, zmuszeni do najtrudniejszych wyborów, kochający tę samą kobietę, staną po przeciwnych stronach sporu, który zdecyduje nie tylko o ich osobistych losach, ale o przyszłości całego regionu.
𝟐𝟐:𝟮𝟱 𝐒𝐏𝐎𝐓𝐊𝐀𝐍𝐈𝐄 𝐙 𝐓𝐖𝐎́𝐑𝐂𝐀𝐌𝐈
Po filmie zapraszamy na rozmowę z Marcinem Koszałką – autor zdjęć i reżyser filmu „Biała odwaga”.
Organizator: Stowarzyszenie Autorek i Autorów Zdjęć Filmowych PSC
Patronat: Kino Muranów
Dofinansowanie: Polski Instytut Sztuki Filmowej
