W tym roku zapraszamy Was w niezwykłą filmową podróż przez Angolę, Brazylię, Portugalię i Wyspy Zielonego Przylądka śladami wspomnień, które kształtują tożsamość i łączą pokolenia. Motywem przewodnim tegorocznej edycji Festiwalu Kina Krajów Portugalskojęzycznych MARÉ będzie bowiem pamięć – w jej najróżniejszych odsłonach: osobistej, zbiorowej, historycznej i emocjonalnej. Spotkajmy się między 21 a 25 maja w warszawskim kinie Muranów.
W programie znalazło się pięć wyjątkowych, niepokazywanych jeszcze w Polsce filmów: trzy filmy fabularne i dwa dokumentalne – po dwa z Portugalii i Brazylii oraz jeden z Angoli. Festiwal otworzy portugalski film „Ślady wiatru” (2022) Tiago Guedesa, który miał swoją premierę na festiwalu w Cannes w 2022 roku w ramach pokazu specjalnego. Reżyser przenosi nas na portugalską prowincję, gdzie czas jakby się zatrzymał, a pogańskie rytuały odciskają swoje piętno, ujawniając złożone mechanizmy toksycznej męskości i zinternalizowanej mizoginii.
To jednak niejedyny tytuł z Cannes, który pokażemy w tym roku. Drugim filmem, który miał tam swoją premierę był dokument Klebera Mendonçy Filho, jednego z najbardziej cenionych brazylijskich reżyserów (Bacurau, Aquarius). „Portrety duchów” to nostalgiczna podróż do nieistniejących już kin w Recife, będąca pretekstem do głębszych refleksji nad przemianami społecznymi. Tak jak brazylijski reżyser dzięki licznym materiałom archiwalnym przenosi nas do swoich lat młodości, tak portugalska reżyserka Amaya Sumpsi przenosi nas do czasów, gdy życiem na Azorach rządziły łodzie – tylko na ich pokładzie można było opuścić wyspę i na nią wrócić. Twórcy dokumentu „Między wyspami” (2022) oraz jego bohaterowie każą nam się jednak zastanowić, czy coraz częściej kursujące statki pasażerskie naprawdę przybliżyły ten portugalski archipelag do reszty świata czy wręcz przeciwnie.
Tytułowa bohaterka filmu „Malu” (2024) w reżyserii Pedro Freire również żyje w cieniu wspomnień. Brazylijski film nagrodzony czterema nagrodami na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Rio de Janeiro 2024 oraz prezentowany w ramach Sundance Film Festival 2024, to oparta na faktach historia aktorki, Malu Rochy, cierpiącej na chorobę afektywną dwubiegunową, która z pasją wspomina czasy świetności, ale nie przestaje marzyć o powrocie na scenę. Jej wewnętrzna podróż, pełna sprzeczności, odzwierciedla również napięcia między trzema pokoleniami kobiet, które – choć połączone więzami krwi – żyją jakby na osobnych kontynentach.
W Warszawie widzowie będą mogli również zobaczyć angolski film „Matka Boska z chińskiego sklepu”, debiut reżyserski Ery’ego Clavera, jednego z członków najprężniej działającej angolskiej niezależnej wytwórni filmowej Geração 80. Film, który miał swoją premierą na festiwalu w Locarno w 2022 roku, to opowieść o kobiecie niepotrafiącej pogodzić się ze śmiercią córki, osadzona w realiach współczesnej Luandy, miasta zmagającego się z postkolonialną traumą, ale też nowymi wpływami – tym razem chińskimi. Jednak to nie koniec afrykańskich tytułów! Dzięki uprzejmości Emilii Wojciechowskiej, warszawscy widzowie obejrzą również przesiąknięty kulturowymi rytuałami Wysp Zielonego Przylądka film „Pirinha” w reż. Natashy Craveiro (2024). To pierwszy kabowerdyjski film na naszym festiwalu!
Organizatorami festiwalu są Ambasada Angoli w Warszawie, Ambasada Brazylii w Warszawie, Instytut Guimarãesa Rosy, Ambasada Portugalii w Warszawie oraz Instytut Camõesa. Sponsorem festiwalu jest Konsul Honorowy Brazylii we Wrocławiu.
Szykujcie się na kino, które zostaje w pamięci na długo!
